Bezpieczne surfowanie online – 7 zasad bezpiecznego korzystania z publicznych sieci Wi-Fi

W dzisiejszych czasach, kiedy większość z nas jest stale połączona z Internetem, korzystanie z publicznych sieci Wi-Fi stało się nieodłączną częścią naszego życia. Darmowe hotspoty w kawiarniach, hotelach czy na lotniskach umożliwiają dostęp do sieci bez zużywania naszego limitu danych mobilnych. Jednak, jak pokazują badania, publiczne sieci Wi-Fi są narażone na różnego rodzaju zagrożenia, takie jak ataki typu Man-in-the-Middle, przechwytywanie danych czy dystrybucja złośliwego oprogramowania. Dlatego tak ważne jest, abyśmy nauczyli się skutecznie korzystać z publicznych sieci Wi-Fi.

1. Ataki typu Man-in-the-Middle – jak chronić swoje dane

Jednym z największych zagrożeń związanych z korzystaniem z publicznych sieci Wi-Fi jest możliwość ataków typu Man-in-the-Middle (MitM). W takim ataku haker podsłuchuje komunikację między Twoim urządzeniem a siecią Wi-Fi, umożliwiając mu przechwytywanie i manipulowanie przesyłanymi danymi. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku niezabezpieczonych sieci Wi-Fi, w których cyberprzestępcy mogą łatwo wykorzystać luki w zabezpieczeniach. Jak więc możemy chronić się przed atakami typu Man-in-the-Middle?

a) Używaj zawsze zabezpieczonego połączenia

Najważniejszą zasadą jest korzystanie tylko z zabezpieczonych połączeń Wi-Fi. Zawsze upewnij się, że połączenie, do którego się łączysz, jest zabezpieczone protokołem WPA2 lub WPA3. Unikaj publicznych sieci, które nie wymagają hasła lub korzystają z niezabezpieczonych protokołów, takich jak WEP.

b) Korzystaj z wirtualnej sieci prywatnej (VPN)

Korzystanie z wirtualnej sieci prywatnej (VPN) to kolejny skuteczny sposób na ochronę swojego połączenia. VPN tworzy szyfrowane połączenie między Twoim urządzeniem a serwerem VPN, co uniemożliwia hakerom przechwycenie Twoich danych. Warto zainstalować aplikację VPN na swoim urządzeniu i korzystać z niej podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi.

c) Uważaj na fałszywe punkty dostępu

Hakerzy często tworzą fałszywe punkty dostępu o nazwach podobnych do tych, które są powszechnie używane w danym miejscu. Na przykład, mogą utworzyć sieć o nazwie podobnej do tej z lotniska, czy kawiarni. Jeśli połączysz się z takim fałszywym punktem dostępu, haker będzie mógł przechwycić Twoje dane. Zawsze sprawdzaj dokładnie nazwę sieci, z którą się łączysz, i upewnij się, że jest to sieć oficjalna.

Więcej o tego typu atakach możesz przeczytać w serwisie techformator.pl. w dziale Internet i Bezpieczeństwo.

2. Nieszyfrowane połączenia – ryzyko przechwycenia danych

Kolejnym zagrożeniem związanym z korzystaniem z publicznych sieci Wi-Fi są nieszyfrowane połączenia. Wiele publicznych sieci Wi-Fi nie jest zabezpieczonych szyfrowaniem, co oznacza, że Twoje dane są podatne na przechwycenie przez hakerów. W szczególności, informacje takie jak hasła, numery kart kredytowych czy dane osobowe mogą być łatwo przechwycone.

Jak więc możesz chronić swoje dane przed przechwyceniem? Spieszymy z podpowiedziami.

a) Unikaj przesyłania poufnych informacji

Najlepszym sposobem na ochronę swoich danych jest unikanie przesyłania poufnych informacji przez publiczne sieci Wi-Fi. Unikaj logowania się na konta bankowe, pocztowe czy społecznościowe podczas korzystania z publicznego Wi-Fi. Jeśli musisz przesłać jakieś poufne informacje, zawsze korzystaj z zabezpieczonego połączenia VPN.

b) Korzystaj z zaszyfrowanych witryn

Kiedy korzystasz z publicznej sieci Wi-Fi, zwracaj uwagę na zaszyfrowane witryny. Zaszyfrowane witryny mają adres URL rozpoczynający się od „https” zamiast „http”. Szyfrowanie SSL (Secure Sockets Layer) lub TLS (Transport Layer Security) zapewnia dodatkową warstwę ochrony, która uniemożliwia przechwycenie danych przez hakerów.

3. Fałszywe sieci Wi-Fi – jak rozpoznać i unikać

Jednym z najbardziej podstępnych zagrożeń związanych z publicznymi sieciami Wi-Fi są fałszywe sieci. Hakerzy często tworzą fałszywe punkty dostępu, które wyglądają jak oficjalne sieci Wi-Fi w popularnych miejscach publicznych. Jeśli połączysz się z taką fałszywą siecią, haker ma pełną kontrolę nad Twoim połączeniem i może przechwycić Twoje dane. Jak więc możemy rozpoznać fałszywe sieci Wi-Fi i unikać ich? Poniżej przedstawiamy garść informacji w tym zakresie.

a) Sprawdź nazwę sieci

Zawsze dokładnie sprawdzaj nazwę sieci Wi-Fi, z którą się łączysz. Upewnij się, że nazwa sieci jest zgodna z oficjalnymi nazwami używanymi w danym miejscu. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z personelem lub administratorem miejsca, w którym się znajdujesz.

b) Uważaj na otwarte sieci

Unikaj korzystania z otwartych sieci Wi-Fi, które nie wymagają hasła. Hakerzy często tworzą takie sieci, aby łatwo przechwycić dane użytkowników. Jeśli nie masz pewności co do bezpieczeństwa sieci, lepiej zrezygnuj z korzystania z niej lub skorzystaj z VPN (choć jak się okazuje, VPN też nie zabezpiecza w 100%).

c) Skonfiguruj automatyczne łączenie

Ostrożnie korzystaj z automatycznego łączenia z sieciami Wi-Fi. Jeśli Twoje urządzenie jest skonfigurowane do automatycznego łączenia się ze znanymi sieciami, hakerzy mogą wykorzystać tę funkcję do przekierowania Cię na fałszywą sieć. Zawsze sprawdzaj, z jaką siecią się łączysz, zanim wykonasz jakiekolwiek czynności online.

4. Dystrybucja złośliwego oprogramowania – jak uniknąć infekcji

Publiczne sieci Wi-Fi są często wykorzystywane przez hakerów do dystrybucji złośliwego oprogramowania. Hakerzy mogą umieścić złośliwe pliki na publicznych serwerach lub wykorzystać luki w zabezpieczeniach Twojego urządzenia, aby zainstalować złośliwe oprogramowanie. Powstaje zatem pytanie, jak możemy uniknąć infekcji złośliwym oprogramowaniem podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi?

a) Aktualizuj oprogramowanie

Regularnie aktualizuj oprogramowanie swojego urządzenia, w tym system operacyjny, przeglądarkę internetową i oprogramowanie antywirusowe. Aktualizacje często zawierają ważne poprawki zabezpieczeń, które pomagają zabezpieczyć urządzenie przed złośliwym oprogramowaniem.

b) Zainstaluj oprogramowanie antywirusowe i anty-malware

Zawsze miej zainstalowane oprogramowanie antywirusowe na swoim urządzeniu. Oprogramowanie antywirusowe może skanować i blokować potencjalnie szkodliwe pliki przed ich uruchomieniem. Wybierz zaufane oprogramowanie antywirusowe i regularnie aktualizuj jego definicje wirusów. Pamiętaj jednak, że tego typu programy nie ochronią Cię w 100%, jedynie nieco zminimalizują prawdopodobieństwo zarażenia.

c) Uważaj na ostrzeżenia dotyczące nieznanych stron

Unikaj klikania w podejrzane linki i pobierania plików z nieznanych źródeł. Hakerzy często wykorzystują publiczne sieci Wi-Fi do przekierowywania użytkowników na fałszywe strony, które wyglądają jak znane witryny. Zawsze sprawdzaj adres URL witryny i upewnij się, że jest on zgodny z oficjalnym adresem.

d) Bądź ostrożny podczas otwierania załączników i klikania linków

Unikaj otwierania załączników z nieznanych źródeł oraz klikania w podejrzane linki. Nie otwieraj wiadomości e-mail od nieznanych nadawców.

Pamiętaj, że żadna z tych metod nie może zagwarantować całkowitej ochrony przed złośliwym oprogramowaniem, ale stosując się do powyższych zaleceń, możesz znacząco zwiększyć swoje szanse na uniknięcie infekcji.

5. Surfowanie z ukrycia – prywatność online

Korzystając z publicznych sieci Wi-Fi, nie tylko narażamy się na ataki hakerów, ale również ryzykujemy utratę prywatności. Możliwość podsłuchiwania naszej aktywności online przez innych użytkowników sieci jest realna. Dlatego ważne jest, abyśmy dbali o naszą prywatność podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi.

Poniżej przedstawiamy kilka praktycznych wskazówek, które pozwolą Ci surfować z większą prywatnością.

a) Wyłącz automatyczne udostępnianie plików

Upewnij się, że automatyczne udostępnianie plików jest wyłączone na Twoim urządzeniu, gdy korzystasz z publicznej sieci Wi-Fi. Automatyczne udostępnianie plików może ujawnić Twoje prywatne dane innym użytkownikom sieci, jeśli nie jest odpowiednio skonfigurowane.

b) Korzystaj z trybu incognito

Podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi, zawsze warto korzystać z trybu incognito w przeglądarce internetowej. Tryb incognito zapobiega zapisywaniu historii przeglądanych stron, plików cookie i danych w pamięci podręcznej przeglądarki. Jest to szczególnie przydatne, jeśli korzystasz z publicznego komputera lub urządzenia.

c) Użyj wysokiego poziomu zabezpieczeń

W ustawieniach swojej przeglądarki internetowej możesz zwiększyć poziom zabezpieczeń, co pomoże w ochronie Twojej prywatności podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi. Możesz zablokować pliki cookie, wyłączyć automatyczne wypełnianie formularzy czy skonfigurować przeglądarkę do pytania o zgodę przed uruchomieniem wtyczek.

6. Brak sieci godnych zaufania – bezpieczne alternatywy

W niektórych przypadkach korzystanie z publicznych sieci Wi-Fi może być zbyt ryzykowne. Jeśli nie masz zaufania do dostępnej sieci lub podejrzewasz, że jest ona niebezpieczna, zawsze istnieją alternatywne metody dostępu do Internetu. Poniżej znajdziesz kilka bezpiecznych alternatyw dla publicznych sieci Wi-Fi.

a) Korzystaj z sieci komórkowych

Jeśli masz pakiet danych w swoim planie telefonii komórkowej, lepiej skorzystać z sieci komórkowej zamiast publicznej sieci Wi-Fi. Sieci komórkowe są zazwyczaj lepiej zabezpieczone i trudniejsze do zhakowania.

b) Użyj osobistego hotspotu

Jeśli masz dostęp do urządzenia, które może działać jako osobisty hotspot (np. smartfon lub przenośny router), możesz stworzyć własną sieć Wi-Fi. Dzięki temu masz pełną kontrolę nad swoim połączeniem i możesz korzystać z Internetu bez obaw o bezpieczeństwo.

c) Skorzystaj z zaufanych sieci

Jeśli musisz korzystać z publicznej sieci Wi-Fi, upewnij się, że jest to zaufana sieć, np. sieć oferowana przez renomowany hotel, kawiarnię czy instytucję publiczną. Sieci takie zazwyczaj mają zabezpieczenia i są bardziej zaufane. Jednak nie ufaj im na ślepo, zawsze sprawdzaj poziom zabezpieczeń. Na komputerze z Windows możesz to zrobić choćby poprzez wykorzystanie darmowej aplikacji Vistumbler.

7. Edukacja to podstawa!

Powszechnie mówi się, że system zabezpieczeń jest tak mocny, jak wiedza użytkownika. Zrozum, jakie są najczęstsze sposoby dystrybucji złośliwego oprogramowania, takie jak phishing, exploity, wirusy, robaki, trojany, ransomware i inne, abyś mógł rozpoznać potencjalne zagrożenia, zanim one wkroczą do Twojego urządzenia. Dodatkowo zapoznaj się z zagrożeniami na stronach internetowych, w mediach społecznościowych, tak abyś mógł szybko rozpoznać zagrożenie i je skutecznie ominąć. Inne ciekawe wskazówki opisał techformator na swoim blogu. Zapoznaj się z nimi i bądź bezpieczny w sieci!

Podsumowanie

Korzystanie z publicznych sieci Wi-Fi może być wygodne, ale niesie ze sobą pewne ryzyko. Aby skutecznie chronić swoje dane osobowe i uniknąć zagrożeń online, dobrze jest przestrzegać kilku prostych zasad. Korzystaj z zabezpieczonych połączeń, unikaj przesyłania poufnych informacji, rozpoznawaj fałszywe sieci Wi-Fi, chroń swoje urządzenia przed złośliwym oprogramowaniem, dbaj o swoją prywatność, korzystaj z bezpiecznych alternatyw dla Wi-Fi. Pamiętaj, że Twoje bezpieczeństwo online zależy głównie od Twojej świadomości i ostrożności.